Sırp yazar Duşan Kovaçevic’in Devlet Tiyatroları’nda sahnelen oyunu ‘Profesyonel’. 3 yıldır kapalı gişe oynuyor ve bilet bulan izleyiciler kendini şanslı hissediyor. İzleyici yorumlarında pekçok kişi tekrar tekrar oyunu izlemek istediğini yazmış. Uzun zamandır izlediğim en iyi oyundu.
Bülent Emin Yarar ve Yetkin Dikinciler daha önce de Devlet Tiyatroları’nda ‘Müfettiş’te de birlikte çalışmış. Bülent Emin Yarar, 2010 yılında Afife Jale Tiyatro Ödülleri’nde ‘Profesyonel’deki rolüyle En İyi Erkek Oyuncu, Yetkin Dikinciler de 2010 yılında 8. Tiyatro ödüllerinde Yılın Erkek Oyuncusu ödülünü almış. Yönetmen Işıl Kasapoğlu. Diğer oyuncular, sekreter Martha rolünde Gülen Çehreli, kaçık yazar rolünde Cenap Oğuz. Yetkin Dikinciler ve Bülent Emin Yarar muhteşemdi, Bülent Emin Yarar’ın oyunu bugüne kadar izlediğim en etkileyici performanstı diyebilirim.
Duşan Kovaçevic, Yugoslavya’daki büyük dönüşümden önceki ve sonraki toplumsal-politik yaşamı, bir entellektüelin yaşamöyküsü içinde, kara-komedi türünde ve ironik bir üslupla anlatıyor. 40 yaşlarında bir edebiyat adamı, bir sekreter ve bir gizli polisin sürprizlerle dolu soluk soluğa izlenecek hikayesi. Dönemin dinamiklerini öğrenirken, su gibi akıp giden 2 saat içerisinde, oyuna siz de dahil oluyorsunuz Teja’nın sorularını cevaplarken…
Yazar, ‘Profesyonel’de, sıradan insanla aydın insanı buluşturmuş. Aslında edebiyatla ilgisi olmayan ve takip ettiği komünizm düşmanı aydını 18 yıl boyunca izlemiş bir polis olan Yoldaş Luka ve batma noktasına gelen yayın evine iki ay önce genel yayın yönetmeni olarak atanmış yazar Theja’yı (Theodor) yüzleştirmiş. Senelerce sistemin savunucusu ve yürütücüsü olan polis, kendisi bir gecede emekli edilip sistem dışına ‘işi bitmiş, yaşlı çiftlik köpeği gibi’ atılırken, sistemin düşmanı olarak görülen aydının yıllar sonra yönetici olmasını, hayatını sorguluyor. Yayınlanmış iki kitabı olan Theja, 40. Doğumgününde hiç tanımadığı bir adamdan, aslında yayınlanmış 2 kitabına ek olarak kendisinin 4 cilt kitabı ve bir tiyatro oyunu daha olduğunu öğreniyor. 18 yıllık yüzleşme başlıyor…Luka seneler içinde, edebiyat öğretmeni oğlu Miloş’u etkilemek için başladığı Teja’nın ses kayıtlarını kitaplaştırma serüveninin sonunda yeni bir Teja yaratıyor, Teja’nın hayatındaki boşlukları dolsuruyor bir anlamda.
Oyunda ‘aydınlara’ yönelik eleştiriler de var. Oyunda aydını temsil eden yazar karakteri “Ben sizi niye hatırlamıyorum, madem 18 yıldır beraberiz?” diye soruyor. “Senin ve arkadaşlarınızın içkiden ya da kendinizi beğenmekten başkalarını görecek haliniz mi vardı?” cevabını alıyor. Bülent Emin Yarar, bir röportajında ‘Bu eleştiriler bir ülke için değil, dünya aydını için yazılmış’ derken, Yetkin Dikinciler, ‘Farkında olanlar ve olmayanlar vardır. Biz farkındalar, farkında olmayanları yani onların geleceğini ve bu memleketin halini konuşuruz. Halbuki ‘ne olacak bu memleketin hali’ o sırada gerçekleşmektedir… Gerçekten neşter vurulması gereken sorunlar da es geçilir bu kendini beğenmeler yüzünden.’ şeklinde yorumlamış oyundaki aydın eleştirisini.
Oyunla ilgili yorumlarını okumak isterseniz. Buraya tıklayın.
WISE Alpha 